اختاپوسها دوست یا دشمن غواصان نیروی دریایی ؟

دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه

هیچ موجود زنده ای بی دلیل خلق نشده و بدون فایده نمیباشد .بی شک هرفردی غیر مجاز به حریم زندنگی هر جانداری وارد شود با واکنش تند آن موجود خواهدشد .در دل بیکران دریاها و اقیانوسها میلیونها موجود دریایی زندگی میکنند که یکی از آنها اختاپوسها هستند اکثر اختاپوسها بی آزار هستند ولی گاها بهضی از آنها بسیار برای غواصان مخصوصا غواصان نیروهای دریایی خطر آفرین میباشند .اختاپوسها ساکن اقیانوسهای گرم سیری و معتدل هستند. گونه‌هایی نیز مربوط به نواحی خاصی هستند.اختاپوس شبیه به یک کیسه بزرگ است که دارای 8 تا 10 تانتاکول می‌باشد. سر کیسه بزرگ و دارای چشمان توسعه یافته و آرواره‌های شیپوری در دهان می‌باشد. حرکت و جابجایی اختاپوس هم توسط عمل جت مانند صورت می‌گیرد، که با خارج کردن آب از حفره پرده داری به نام سیفون انجام می شود.اختاپوس در غارها، شکافها و داخل صدف مخفی می‌شود. اختاپوس دارای اندامهای سمی توسعه یافته ای در غدد بزاقی می‌باشد که با گزیدن آنرا منتقل می‌کند. بیشتر گونه‌های اختاپوسی که در ایالات متحده وجود دارند بی آزارند. اختاپوسهای بلورینگ که در آبهای آرام هندوستان و استرالیا وجود دارند ممکن است نیش کشنده ای را دارا باشند. سم اختاپوسهای گفته شده که باعث آسیب به اعصاب و عضلات می‌شود تترودوتوکسین نام دارد. این سم در پف ماهی ها نیز وجود دارد. زهری که در اثر گازگرفتن اختاپوس بلورینگ وارد می‌شود ممکن است منجر به لرزه عضلانی، استفراغ، مشکل تنفسی، اختلال بینایی و آسیب قلبی عروقی شود.گاز گرفتن اختاپوس منجر به ایجاد دو سوراخ کوچک می‌شود. احساس خارش یا سوزش ممکن است بوجود بیاید که بزودی گسترش می‌یابد. ورم، سرخی و آماس رایج هستند. خونریزی ممکن است شدید باشد و اغلب قدرت انعقاد خون به علت وجود ماده ضد انعقاد در سم کند می‌شود.

راه‌های پیشگیری از گزش غواصان نیرو دریایی توسط اختاپوس :

 هنگام دست بردن و تماس با غارها و درزها مراقب باشید. علیرغم اندازه اختاپوس از دستکش برای دست زدن به آن استفاده کنید. اختاپوسها را نباید توسط چوب یا نیزه شکارکرد، بخصوص گونه‌های بزرگی را که در خارج از سواحل نورت وسترن ایالات متحده وجود دارند، چون ممکن است که توسط تانتاکولهای موجود گرفتار شویم. اگر کشتن اختاپوس لازم باشد بهتر است که ضربه را بین چشم های آن وارد کنید.

 درمان اولیه وامداد غواصان در زمان گزش اختاپوسها :

1. خونریزی عضو آسیب دیده را کنترل کنید.

2. زخم را تمیز کرده، بافت های مرده اطراف آنرا با کمک تیغ جراحی بردارید و آنرا با یک پارچه تمیز بپوشانید.

3. اگر احتمال دادید که زخم موجود متعلق به اختاپوس بلورینگ است از باندی که زخم را شل می‌بندد  استفاده نکنید. از فشار مستقیم و فشار بانداژ استفاده کنید و آنرا توسط آتل بندی یا نوار قابل ارتجاع در موقعیتی پایین تر از قلب نگهدارید.

4. آماده باشید تا در مواقع ضروری از احیای دهان به دهان و احیای قلبی ریوی استفاده کنید.

5. سم اختاپوسهای بلورینگ نسبت به حرارت مقاوم است و باعث ایجاد اختلال در عمل نوروتوکسین و عصبی عضلانی می‌شود. سم تحت تاثیر درمان با آب داغ از بین نمی رود. پادزهر نیز موجود نیست.

6. درمان پزشکی برای گازگرفتگی توسط اختاپوس بلورینگ جلوگیری از عوارض فلجی، قلبی – رگی و تنفسی است. ایست قلبی رایج بوده و هوا رسانی مکانیکی توسط لوله‌های مخصوص لازم است. مدت از کار افتادگی بین 4 تا 12 ساعت است. به بیمار قوت قلب بدهید.

7. دستورات درمان تتانوس را به طور مناسب تجویز کنید .

http://www.rs272.com/
http://divers.blogfa.com/

http://marinemedicine.blogfa.com

http://rs272.tarlog.com/

http://rs1362.blogdoon.com/

http://rs272.persianblog.ir/

http://www.sahand272.blogfa.com/

http://www.rs272.com/

WEST AZERBAIJAN  URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI